Ik zag twee vriendinnen arm in arm over straat lopen. Jonge meiden, lang, dansend haar. Het was warm; de ene droeg een afgeknipte spijkerbroek bij wijze van short, de ander had een rok aan. Op hun beider rechterkuit prijkte een tatoeage van het bekende schilderij Girl with Balloon van Banksy. Eronder stond geschreven: ‘rebel’.
Nu is Banksy denk ik wel een rebel te noemen. Met de kunst die hij (of zij?) verspreid over de hele wereld op gebouwen en andere openbaar zichtbare plekken achterlaat verzet hij zich op verschillende manieren tegen het heersende gezag. Zijn schilderijen zijn zonder uitzondering aanklachten tegen wat er gaande is in de wereld. En hij zet ze gewoonlijk op plaatsen waarop schilderen in de meeste gevallen niet direct wordt aangemoedigd.
De vriendinnen die voor mij op straat liepen zullen vast ook rebellen zijn; ze verzetten zich vast ergens tegen, ze liggen vast wel eens dwars.
De vraag die bij mij opkwam bij het zien van de tatoeages op hun onderbenen was meer een algemene: waarom vindt zo’n beetje iedereen zichzelf tegenwoordig een rebel? Pasgeleden zei iemand in een gesprek zomaar ineens over zichzelf: “Maar ik ben dan ook een rebel.” Terwijl de conversatie zich richtte op of het oké was om (veel) te hard te rijden op de snelweg (de persoon in kwestie rijdt standaard 20 kilometer per uur harder dan toegestaan). Ben je een rebel als je je niet houdt aan de geldende verkeersregels?
Wat maakt iemand een rebel? Zo gemakkelijk vind ik die vraag niet te beantwoorden. Een rebel is een opstandeling, maar van achter je keyboard opruiende teksten op social media typen is denk ik geen echt teken van rebellie, terwijl veel mensen die dit doen zichzelf wel degelijk rebels vinden. Een rebel is een raddraaier, maar drugs verhandelen lijkt me niet heel rebels (wel verboden). Geen vlees eten is geen daad van rebellie, zelfs al zijn er veel mensen die vegetariërs en veganisten maar raar volk vinden. (Overigens is veel vlees eten andersom ook geen daad van rebellie.)
Is roken of vapen in een ruimte waar een rookverbod geldt rebels (een vriend van mij vond van wel)? Is je eigen kledingstijl aanhouden in plaats van de mode volgen rebels? Is iets anders doen dan andere mensen rebels? Is eigenwijs zijn en blijven tot de dood erop volgt rebels?
Ik weet het niet. Aan de andere kant, ik heb altijd volgehouden dat ik helemaal niet rebels was, maar jaren geleden liet ik me tijdens een gesprek over van alles en nog wat met mijn ouders gekscherend ontvallen: “Dus ben ik toch stiekem een rebel.” Waarop mijn moeder bloedserieus reageerde: “Had je dat na al die jaren nog steeds niet in de gaten, dan?”
